Denkstijlenonderzoek hoogbegaafdheid / autisme

Denkstijlenonderzoek hoogbegaafdheid / autisme

In de praktijk zien we vaak een grote overlap tussen de kenmerken van hoogbegaafdheid en autisme. Zeker op het moment dat een kind of jongere te maken heeft met chronische stress / trauma zien we dat deze overlap groter wordt. Kinderen gaan steeds meer gedrag vertonen, dat door de buitenwereld geïntepreteerd kan worden als ‘autistisch gedrag’. Om onderscheid te kunnen maken tussen hoogbegaafdheid en autisme, is het in dit geval dit belangrijk om niet uit te gaan van het gedrag. Het gedrag kan immers diverse oorzaken hebben en verandert immers op basis van de omstandigheden waarin een kind verkeert. Om deze reden wordt er binnen dit denkstijlenonderzoek gekeken naar het denkprofiel: is er sprake van een autistisch of een hoogbegaafd denkprofiel? We maken hierbij gebruik van de methode ‘Het autistische denken’ ontwikkeld door HB/ASS-expert Adi van den Brande. 

Het is belangrijk om aan te geven dat het denkstijlenonderzoek nadrukkelijk niet leidt tot een diagnose autisme. Het doel van het onderzoek is inzicht te krijgen in de denkstijl van een kind of jongere om de noodzakelijke ondersteuning en aanpassingen thuis en binnen het schoolsysteem hierop aan te kunnen sluiten. Op het moment dat de geboden ondersteuning en aanpak namelijk niet aansluit op deze denkstijl, zal dit leiden tot een verhoogde belasting van het werkgeheugen en zal dit het gedrag verergeren.

Indien het denkstijlenonderzoek aanleiding geeft om de aanwezigheid van autisme te vermoeden, kunnen de ouders en het kind/de jongere zelf bepalen of zij het fijn vinden om een diagnostiek traject in te gaan bij de hiertoe bevoegde organisaties. Dit onderzoek richt zich op het praktische aspect: bij welke ondersteuning en aanpak heeft jouw kind baat?

Voor wie is dit onderzoek?

Wij adviseren dit onderzoek te doen indien er sprake is van:
  • Een stressvolle of traumatische situatie op school of thuis, waardoor het kind gedrag laat zien op basis waarvan het vermoeden van autisme wordt uitgesproken.
  • Dubbel bijzonderheid (hoogbegaafdheid en diagnose ASS). In dit geval is het belangrijk inzicht te hebben in de denkstijl om de juiste aanpak te kunnen bepalen.

Waar wordt naar gekeken?

Binnen het onderzoek kijken wij naar de volgende aspecten

  • Centrale Coherentie
  • Theory of Mind
  • Executieve Functies
  • Contextblindheid

Deze elementen zijn bepalend om onderscheid te kunnen maken tussen een autistisch en hoogbegaafd denkprofiel. Door deze te analyseren, krijgen wij een beeld van de wijze waarop een kind denkt en de wereld ervaart. Het geeft een mogelijke verklaring voor de moeilijkheden die een kind mogelijk ervaart binnen de thuissituatie en op school. Op basis hiervan kan een advies richting school worden gegeven op basis waarvan gezamenlijk de juiste aanpak vormgegeven kan worden.